Giriş
"Gurban baýramy" diýlip hem atlandyrylýan Gurban baýramy yslamyň iň möhüm dini baýramlaryndan biridir. Bütin dünýäde musulmanlar tarapyndan bellenilip geçilýän bu dabarada, Ybraýym pygamberiň (Ybraýym) Taňrynyň buýrugyna boýun bolmak üçin ogly Ysmaýyly (Ysmaýyl) gurban bermek islegini ýada salýar. Bu iman we wepalylyk her ýyl Yslam Aý senenamasynyň soňky aýy bolan Dhu al-Hijjah aýynda hormatlanýar.
Däp-dessurlar
Gurban baýramy metjitlerde ýa-da açyk meýdançalarda jemagatda ýerine ýetirilýän “Salat al-Eid” ady bilen belli bir doga bilen başlaýar. Namazdan soň gurban, haýyr-sahawat we iman temalaryny nygtaýan wagyz (khutbah) bolýar. Namazdan soň maşgalalar we jemagatlar Gurban dessuryna gatnaşýarlar, goýun, geçi, sygyr ýa-da düýe ýaly mallary gurban bermek. Gurbanlykdan alnan et üç bölege bölünýär: üçden bir bölegi maşgala, üçden biri garyndaşlary we dostlary üçin, üçden biri garyplar üçin. Bu bermek akty, durmuş-ykdysady ýagdaýyna garamazdan her kimiň festiwalyň şatlygyna gatnaşyp biljekdigini kepillendirýär.
Maşgala we jemgyýetçilik dabaralary
Gurban baýramy maşgalalaryň we dostlaryň baýramçylyga ýygnanýan wagtydyr. Jaýlar arassalanyp, bezelip, taýýarlyk birnäçe gün öňünden başlaýar. Adaty naharlar we süýjüler bilen birlikde gurbanlyk etini öz içine alýan ýörite naharlar taýýarlanýar. Bu gün täze ýa-da iň gowy eşik geýmek adaty. Çagalar sowgat we süýji alýarlar, adamlar biri-biriniň öýlerine salamlaşyp, nahar paýlaşýarlar. Festiwal, bereketleriň paýlaşylmagyny we jemgyýetçilik gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyny höweslendirýänligi sebäpli, musulmanlaryň arasynda güýçli jemgyýetçilik we jebislik duýgusyny ösdürýär.
Global dabaralar
Gurban baýramy Kairiň we Karaçiniň köp adamly köçelerinden başlap, Indoneziýanyň we Nigeriýanyň asuda obalaryna çenli bütin dünýädäki musulmanlar tarapyndan bellenilip geçilýär. Her sebitiň özboluşly yslam däpleri we däp-dessurlary bar, global yslam medeniýetiniň baý gobelenini goşýar. Bu sebit tapawudyna garamazdan, imanyň, gurbanlygyň we jemgyýetiň esasy gymmatlyklary öňküligine galýar. Festiwal, yslamyň bäş sütüniniň biri bolan her ýyl Haj zyýaratyna gabat gelýär, bu ýerde millionlarça musulman Mekgede Ybraýymyň we maşgalasynyň hereketlerini ýada salýan däp-dessurlary ýerine ýetirmek üçin ýygnanýar.
Goşmak
Gurban baýramy, medeni çäklerden geçýän, musulmanlary iman, gurban we rehimdarlygyň umumy baýramçylygynda birleşdirýän çuňňur manyly we şatlykly waka. Adamyň Hudaýa wepalylygy hakda pikirlenmek, mätäçlere sahylyk bermek we maşgala we jemgyýet gatnaşyklaryny berkitmek üçin wagt geldi. Bütin dünýädäki musulmanlar bu mukaddes baýramy bellemek üçin bir ýere jemlenip, yslamyň gymmatlyklaryna we adamzat we hoşniýetlilik ýörelgelerine ygrarly bolýarlar. Gurban baýramyňyz gutly bolsun!
Iş wagty: Iýun-19-2024